สวัสดีค่ะ พบกันอีกครั้งนะคะ กับ  Biet Tieng Viet biet den Viet Nam รู้ภาษาเวียด รู้จักเวียดนาม ครั้งนี้เราจะมาเรียนรู้คำเรียกของเครือญาติในภาษาเวียดนามกันค่ะ
                    ฟังสำเนียงการออกเสียงได้ที่  รายการสถานีวิทยุศึกษา  FM 92MHz   AM 1161KHz www.moeradiothai.net  รับฟังผ่านดาวเทียมช่อง R31

Biet Tieng Viet biet den Viet Nam
รู้ภาษาเวียด รู้จักเวียดนาม
โดย  อาจารย์ ดร.พิเชฐ  สายพันธ์
คณะสังคมวิทยาและมานุษยวิทยา
มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
                                                      
                                                   Ông noi bà noi ong ngoa i bà ngo i
                                                                  ปู่ ย่า ตา ยาย

Ông noi bà noi ong ngoa i bà ngo i
(อง-โหน่ย-บ่า-โหน่ย-อง-หงว่าย-บ่า-หงว่าย)
ปู่ ย่า ตา ยาย 

วันนี้เรามาเรียนคำเรียกเครือญาติ หรือญาติพี่น้องกันครับ เมื่อคราวก่อนเราได้พูดถึงคำว่า พ่อ แม่ พี่ น้อง หรือที่ในภาษาเวียดนามออกเสียงว่า bo (โบ๋) me (แหมะ) anh (แองห์) chi (จิ) em (แอม) กันไปแล้ว และมีแถมอีกคำหนึ่งคือคำว่า con (กอน) ที่แปลว่า ลูก จะได้พูดถึงคนในครอบครัวสักสองรุ่นหรือสองเจนเนอเรชั่น คือรุ่น พ่อแม่ ลูก กันไปแล้ว มาวันนี้เรามาเพิ่มอีกรุ่นหรืออีกเจนเนอเรชั่นนึงครับคือรุ่น หลาน ซึ่งจะต้องรู้จักคำเรียก ปู่ ย่า ตา ยาย ลงมาทีเดียว 

เริ่มที่คำว่าปู่ย่าตายาย ที่ใช้ำกันทั่วๆ ไปกันครับ
คำว่า ปู่ย่าตายาย หรือที่ในภาษาเวียดนามออกเสียงว่า Ông bà (อง-บ่า)
คำนี้เมื่อเราพูดคู่กันขึ้นมาเฉยๆ หากกล่าวถึงคนในครอบครัวก็จะหมายรวมถึงปู่ย่าตายายเลยก็ได้ และถ้าใช้ทั่วๆ ไปกับคนนอกครอบครัวก็จะหมายถึงผู้เฒ่าผู้แก่รุ่นปู่ย่าตายาย ทำนองนี้
 
ดังนั้น
หากเราใช้คำว่า ông (อง) ก็มีความหมายทั่วๆ ไปถึง คุณปู่ คุณตา คำนี้แทนผู้ชาย
พิเศษสำหรับคำนี้ บางทีจะเห็นใช้เรียกกันอย่างให้เกียรติมากๆ คือผู้ถูกเรียกอาจจะอายุยังไม่ถึงรุ่นคุณปู่คุณตา ถ้าถูกเรียกว่า ông (อง) ก็อย่าพึ่งไปโกรธนะครับ นั่นเขาให้เกียรติเรียกอย่างมาก มีความหมายว่า "คุณผู้ชาย" ในภาษาไทยของเรา 

ส่วนคำว่า bà (บ่า) ซึ่งเป็นคำเรียกแทนผู้หญิง หากใช้เรียกคนในครอบครัวทั่วๆ ไปก็จะหมายถึง คุณย่าคุณยาย
และเช่นเดียวกัน ในกรณีพิเศษ คำนี้หากผู้ถูกเรียกยังไม่แก่มากแต่มีคนมาเรียกว่า bà (บ่า) นั่นก็จะหมายความว่าเขาจะเรียกเราอย่างสุภาพมากคือจะเรียกว่าเป็น "คุณผู้หญิง" อย่างนั้นนะครับ 

มีคำเรียก ปู่ ย่า อย่างเฉพาะเจาะจงด้วยนะครับ ก็คือจะมีคำว่า nô i (โหน่ย) มาลงท้าย คำว่า ông (อง) กับคำว่า bà (บ่า) 

เมื่อประสมกันเข้าจะออกเสียงว่า
Ông noi (อง-โหน่ย) แปลว่า ปู่
Bà noi (บ่า-โหน่ย) แปลว่า ย่า
noi (โหน่ย) คำนี้ ความหมายเดิมแปลว่า ใน
คือถ้าหากเราแปลตรงตัวก็คือปู่ใน ย่าใน นั่นเอง

ทีนี้ที่เอาคำว่า noi (โหน่ย) ที่แปลว่า ใน มาประกอบ ก็เพื่อบอกว่า เป็นปู่ สายใน กับ ย่า สายใน ก็คือเชื้อสายฝ่ายสายในของตระกูล 

อันนี้ขอขยายความเล็กน้อย
เนื่องจากว่าสังคมเวียดนามเขาให้ความสำคัญกับการสืบเชื้อสายของญาติฝ่ายชายเป็นหลัก นี้เป็นเพราะอิทธิพลความคิดแบบขงจื้อที่ได้แบบแผนมาจากจีน ดังนั้น กลุ่มญาติฝ่ายชายที่สืบเชื้อสายจากปู่ย่า มาเป็นพ่อ จะถือว่าเป็นญาติฝ่ายใน และในทางตรงข้าม กลุ่มที่สืบเชื้อสายมาทางหญิง ก็คือตายายที่เป็นพ่อแม่ของคุณแม่เรา สายนี้เขาจะนับว่าเป็นญาติฝ่ายนอก 

ดังนั้นก็เลยเอาคำว่า noi (โหน่ย) ที่แปลว่า ใน มาช่วยขยายความ Ông noi (อง-โหน่ย) และ Bà nô i (บ่า-โหน่ย) เพื่อให้ความหมายชัดเจนว่าเป็น ปู่ ย่า ที่เป็นญาติฝ่ายในนั่นเอง
และเมื่อเราจะใช้คำที่มีความหมายแสดงอย่างชัดเจนว่าเป็น ตายาย ซึ่งเป็นญาติฝ่ายนอก ก็จะต้องเอาคำว่า นอก ซึ่งภาษาเวียดนามออกเสียงว่า ngoa i (หงว่าย) มาประกอบ ก็จะเรียกตายายว่า 

Ông ngoa i (อง-หงว่าย) หมายถึง ตา
Bà ngoa i (บ่า-หงว่าย) หมายถึง ยาย
Ngoa i (หงว่าย) คำนี้รากศัพท์เดิมก็แปลว่า นอก